Elke keer valt mij weer op hoe bevlogen mensen vaak zijn voor het vak wat ze uitoefenen. Hoeveel ze er voor over hebben om een goede dienst of een goed product te leveren. Het arbeidsethos ligt, zeker in branches als zorg, onderwijs en welzijn, waar het uiteindelijk om mensen en waarden gaat, zeer hoog. Wat er ook gebeurt, ‘hun’ studenten, patiënten of klanten moeten goed bediend worden.
Wanneer je weet waar je het voor doet, als het iets is wat jij écht belangrijk vindt, kan je meer tot stand brengen dan je zelf voor mogelijk had gehouden. Vanuit die bevlogenheid kan klaarblijkelijk een ongelofelijke hoeveelheid energie gegenereerd worden om de nodige klussen te klaren, hard werken vindt men op zo’n moment helemaal niet erg. Ieder (ja ieder!) mens beschikt op deze manier over een enorme realisatiekracht en creativiteit, een potentieel wat erom vraagt om gebruikt te worden en mooie dingen neer te zetten.
Wat een genot moet dat zijn voor elke organisatie om dat potentieel te mogen aanboren en mensen volop de gelegenheid te geven om een prachtig resultaat neer te zetten.
En wat heerlijk moet het zijn voor al die mensen dat zij van zichzelf dit potentieel mogen aanboren en zichzélf de gelegenheid geven om een prachtig resultaat neer te zetten, iets waar ze werkelijk blij van worden en trots op kunnen zijn.
En hier gebeurt iets vreemds! Want wat zien en ervaren we in de praktijk?
Wordt al die beschikbare energie, die energie vanuit bevlogenheid, ook op die manier aangeboord? Of gebeurt er vaak iets anders? En waarom doen we dat dan zo, als het ook heel anders kan? Het antwoord is verbazingwekkend simpel: we zijn allen mens! En mensen hebben een grote behoefte aan veiligheid, waardoor ze zich een groot gedeelte van de tijd bezig houden met damage control, het voorkomen dat er iets kan gebeuren waar ze last van zouden kunnen hebben. We bouwen, van jongs af aan, een heel construct van overlevingsmechanismen om die ‘veiligheid’ te waarborgen en denken dat het niet anders kan, dat het leven nu eenmaal zo in elkaar zit. Dit gebeurt meestal onbewust, we hebben het niet eens in de gaten.
Ondertussen hebben we wel degelijk nog steeds onze waarden, onze dromen misschien, iets wat we vanuit ons hart belangrijk vinden en waar we ons voor inzetten. En wanneer dat minder lukt dan we zouden willen, of we ervaren dat we er, door de lastige omstandigheden, te weinig ruimte voor hebben, kan dat frustrerend zijn. Voor je het weet ontstaat hier een patstelling: je wil wel graag, maar je komt niet verder, de ruimte of energie ontbreekt , ‘de ander’, ‘de organisatie’ of ‘de omstandigheden’ moeten eerst veranderen en dat gebeurt maar niet.
Gelukkig zijn er handvatten om deze patstelling te doorbreken. Om weer ruimte en beweging in de situatie te krijgen. Het bijzondere is dat die handvatten alles met onszelf te maken hebben, met het kunnen zien en beseffen van wat wij zélf doen om onszelf vast te zetten. We maken ons al gauw afhankelijk van allerlei zaken die buiten ons liggen, terwijl we niet in de gaten hebben dat we zelf de sleutel in handen hebben. Door al die belemmerende gedachten en ideeën zijn we niet meer in staat om ons echt te verbinden met de ander. We luisteren ook vaak niet echt meer naar de ander, waardoor de situatie eerder slechter dan beter wordt. Maar misschien erger nog: we raken ook de verbinding met onszelf kwijt, met alles wat oorspronkelijk nu juist zo belangrijk voor ons was. En uiteindelijk gaat dat ergens wringen.
Vervelend ….., én gelukkig maar dat dat zo is! Want er komt een moment dat we er iets mee gaan doen. Dat we actie gaan ondernemen en alle moed bij elkaar pakken om wél de ruimte te pakken, om de handvatten te zoeken waarmee we het oude los kunnen laten en het nieuwe, veelbelovende daadwerkelijk kunnen laten gebeuren. Het leuke is dat we in die zoektocht helemaal niet alleen blijken te zijn. Dat we anderen ontmoeten, elkaar kunnen inspireren en samen op kunnen trekken. Er ontstaat weer verbinding in alle opzichten en er komt van alles in beweging, stapje voor stapje maken we dat wat we voor ogen hebben concreet. We kunnen genieten van het proces, omdat we steeds beter gaan begrijpen hoe het werkt, én van het resultaat waar wij, maar hopelijk ook vele anderen, veel plezier van gaan hebben.
Ben jij ook op zoek naar handvatten, zoals het werken met de Theory U van Otto Scharmer, om beweging te krijgen in dat wat jij graag neer wil zetten?
Doe mee aan het Mini-LeiderschapsLab van Ruimte voor Veranderen op 31 mei en schrijf je in.
