De Verandering
Als je om je heen kijkt, wat voor wereld zie jíj op dit moment? Krijg je ook niet regelmatig dat gevoel: ‘Hier klopt toch iets niet’, ‘wat zijn we eigenlijk aan het doen’? Is dit de wereld waarin we willen leven, is dit nog een menswaardige wereld? Is dit nog het werk waar ik voor gekozen heb? Is dit wie ik wil zijn?
Nee, ik wil je geen existentiële crisis aanpraten of naar de Prozac doen grijpen. Het klinkt misschien alsof ik enigszins depressief uit mijn bed ben gestapt vanmorgen, maar gelukkig is dit geenszins het geval!
Ik zie allerlei systemen en structuren, die ongetwijfeld met goede intenties zijn opgetuigd, gierend uit de bocht vliegen.
Steeds krampachtiger worden die systemen als heilige koe op een voetstuk geplaatst, omdat anders ……..
Ja, anders wat eigenlijk? Allerlei rationele argumenten worden tot waarheid en wetten: ‘dit is in ons eigen belang’.
Alleen ….. waarom werkt het niet? Waarom werken we met z’n allen zo hard, maar levert het lang niet altijd op wat we zouden willen?
Afgelopen week kwam er weer een pregnant voorbeeld voorbij. In de zorg is men twintig procent van de tijd bezig met vragenlijsten invullen. We hebben handen tekort in de zorg, er is steeds minder tijd voor de patiënten terwijl de kosten oplopen, maar die lijsten zijn blijkbaar heel belangrijk. Veel professionals in die zorg, artsen, fysio- en psychotherapeuten, verplegend personeel, stoppen uit grote frustratie met hun werk omdat ze niet meer dat kunnen doen waar hun hart ligt, namelijk kwalitatieve patiëntenzorg.
Is hier een kwade genius aan het werk om mensen met een steeds minder menswaardig systeem op te zadelen? Is er iemand of iets wat we de schuld kunnen geven?
Hier wordt het misschien tijd om eens een stapje achteruit te zetten, zodat we het grotere plaatje
kunnen zien.
Wat zien we dan? We zien allemaal mensen die van goede wil zijn, die vanuit verantwoordelijkheid ideeën aandragen om alles zo goed mogelijk te laten lopen. Vaak gaan die ideeën over zoveel mogelijk informatie krijgen en te controleren, zodat zaken niet fout kunnen lopen. Op zich een nobel streven.
Met een frisse blik zien we echter ook dat de controle, de bureaucratie is doorgeschoten. Dat de kwaliteit van het oorspronkelijke doel er juist vaak slechter op wordt. En in het voorbeeld is dat toch de zorg voor de patiënten. Ook dit is informatie. Informatie die velen, zeker de mensen op de werkvloer, al jaren kunnen verschaffen. Geen informatie uit dikke rapporten, maar iets wat wij allemaal al lang intuïtief en vanuit ons gezond verstand weten. We zien het, we ervaren het, we voelen het.
En wat doen we daar dan mee?
Dat is ongetwijfeld de meest belangrijke vraag: wat doen wij daar dan mee? Dat hele systeem bestaat immers uit mensen, en dat zijn wij. Wij zijn de maatschappij, wij zijn de organisatie, etc.
Het kan voelen alsof wij maar heel klein zijn, misschien zelfs onbetekenend ten opzichte van dat grote geheel. En in dat gevoel schuilt het gevaar dat we ons uit frustratie en machteloosheid terugtrekken op ons eigen eilandje. Met als resultaat heel veel aparte eilandjes met daarop goedwillende, maar niet meer ondernemende mensen. Mensen met goede ideeën en vele talenten, die echter niet meer zichtbaar zijn, soms zelfs cynisch worden. Is dat wat we willen laten gebeuren?
Ergens weten we immers dat het ook anders kan. Dat we weer trots kunnen zijn op wat we doen. Dat we niet op eilandjes hoeven te zitten, maar dat we ons verbonden kunnen voelen, met elkaar, met onze patiënten, klanten, studenten, etc. Dat niet de controle, maar menswaardigheid weer leidend wordt.
Dit vergt van ons echter het lef om weer te gaan kiezen voor wat wij belangrijk vinden
en daar ook voor te gaan staan. Ook het lef om misschien de eerste te zijn die die stap neemt. Dát is wat we leiderschap noemen. Vanuit vertrouwen, vanuit het hart. Het zou zo maar kunnen zijn dat je niet de enige bent, dat we het uiteindelijk met z’n allen kunnen doen.
Wie durft die eerste stap te nemen? En wie volgt?
Ik wens je veel lef om te gaan staan voor wat jíj belangrijk vindt!
In het Mini LeiderschapsLab kan jij door een casus in te brengen al een eerste slag maken en een voorproefje krijgen van de handvatten die we jou kunnen geven om werkelijk changemaker te zijn.
